آیا کوادکوپتر مجوز می خواهد؟ همه چیز درباره قوانین پرواز کواد کوپتر در ایران

14 شهریور 1402 0

همیشه این سوال در رابطه با استفاده از کوادکوپتر در ذهن افراد وجود دارد که آیا استفاده از این پهپاد به مجوز نیاز دارد یا خیر؟ در چه مناطقی پرواز کواد کوپتر ممنوع و در چه مناطقی آزاد است؟ در ایران و بسیاری از کشورها استفاده از برخی از مدل های کوادکوپتر دوربین دار که قابلیت های فیلم برداری و صنعتی دارد به مجوز نیاز دارد و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران مسئول نظارت و انضباط در زمینه استفاده از پهپادها و کوادکوپترها در این کشور است.

برای استفاده قانونی از کوادکوپترها در ایران، شما باید اقداماتی انجام دهید از جمله:

درخواست مجوز از ستاد توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور.
اخذ پروانه و مجوزهای مرتبط با پرواز از سازمان هواپیمایی کشوری.
علاوه بر این، شما باید قوانین و مقررات مرتبط با پرواز کوادکوپترها را رعایت کنید و از محدودیت‌های ارتفاع پرواز، مناطق ممنوعه و دیگر محدودیت‌های مشابه آگاه باشید.
در این مطلب قصد داریم به طور کامل درباره فرآیند مجوز گرفتن کوادکوپتر صحبت کنیم.

آیا همه پهپادها به مجوز نیاز دارند؟

تمام هلی شات ها به مجوز نیاز ندارند. اغلب کوادکوپترهای ساده و کوچک با استفاده درست و بدون تجاوز از مقررات، می‌توانند در فضای هوایی خارج از شهر و با رعایت فواصل مشخص از مکان‌های تعیین‌شده، میتوانند بدون مجوز به پرواز بپردازند. در واقع، برای افراد عادی که به دنبال خرید کوادکوپتر دوربین‌دار و هلی‌شات هستند، نیازی به دریافت مجوز نیست. مجوز پرواز کوادکوپتر تنها برای انواع خاصی از پهپادها صادر می‌شود. برندهایی مانند Dji که که قابلیت های پیشرفته ای مانند فیلم برداری از مجالس، سم پاشی مزارع کشاورزی و نقشه برداری استفاده شود، نیاز به مجوز دارند.

کدام کوادکوپترها به مجوز نیاز ندارند؟

به طور کلی، قوانین مربوط به پرواز کواد کوپترها در حال تغییر و تکامل هستند. اما معمولا کوادکوپترهای بسیار کوچک و سبک ممکن است نیازی به مجوز پروازی نداشته باشند. در بسیاری از کشورها از جمله ایران، قوانین و مقررات مربوط به پرواز کوادکوپترها (پهپادها) بر اساس وزن و کاربرد آنها تعیین می‌شود. به طور کلی، هواپیماهای بدون سرنشینی که به مجوز نیاز ندارند، معمولاً شامل موارد زیر می‌شوند:

وزن کمتر از حد مشخصی: بسیاری از کشورها قوانین خود را بر اساس وزن کواد کوپتر تنظیم کرده‌اند. به عنوان مثال، در اتحادیه اروپا و بسیاری از کشورهای دیگر، کوادکوپترهایی که وزنی کمتر از 250 گرم دارند، معمولاً نیازی به مجوز ندارند. در ایران اگر وزن پهپاد زیر 1 کیلوگرم باشد، به گرفتن مجوز نیازی نیست. در کواد کوپترهای رادیو کنترلی هم اگر وزن آنها زیر 10 کیلوگرم باشد، مجوز لازم ندارند. برخی از گجت های بدون سرنشین در صورتی که توسط یک خلبان ماهر و آموزش دیده هدایت شوند، ممکن است به مجوز نیازی نداشته باشند.
استفاده‌های تفریحی و غیرتجاری: کوادکوپترهایی که برای مقاصد تفریحی و غیرتجاری استفاده می‌شوند و در مکان‌های مجاز و با رعایت اصول ایمنی پرواز می‌کنند، معمولاً نیازی به مجوز ندارند. مثلا پهپادها و هلی شات هایی که در آتلیه و مصارف صنعتی مانند سم پاشی و ... مورد استفاده قرار میگیرند، قطعا به مجوز نیاز دارند اما اگر این هواپیمای بدون سرنشین را برای سرگرمی و تفریح خود می خواهید، احتمالا نیازی نیست تا مجوز بگیرید.

پرواز در ارتفاع کم و دور از مناطق حساس: پرواز تا ارتفاع کم مثلا 120 متر و دور از مناطق حساس مانند فرودگاه‌ها، مناطق نظامی و جمعیت‌های متراکم، معمولاً نیازی به مجوز ندارد.
سرعت: اگر سرعت پرواز عمودی کمتر از 40 کیلومتر بر ساعت و پرواز افقی زیر 90 کیلومتر بر سرعت باشد، می توان بدون مجوز پرواز کرد. البته این امکان هم وجود دارد تا برای پهبادهایی که در زمین استاندارد پرواز می کنند، از سرعت 90 تا 150 کیلومتر نیز نیازی به مجوز ندارند. یعنی در زمین های معمولی در صورتی که سرعت کواد کوپتر بیش از 90 کیلومتر بر ساعت باشد، باید حتما مجوز بگیرید.

در چه مناطقی پرواز کوادکوپتر نیاز به مجوز دارد؟ (قوانین پرواز کوادکوپتر در ایران)

همان طور که گفتیم در اکثر کشورها، پرواز کواد کوپتر به مجوز نیاز دارد، اما در همه مناطق لازم نیست مجوز داشته باشید. این مجوزها برای حفظ امنیت و انضباط در فضای هوایی تعیین می‌شوند. از جمله مناطقی که در آن‌ها پرواز کوادکوپتر در ایران به مجوز نیاز دارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

فرودگاه و محل‌های پروازی: به علت تداخل با پرواز هواپیماهای سرنشین دار، پرواز کوادکوپتر در نزدیکی فرودگاه‌ها و مکان‌های پروازی ممنوع است. این اقدام جلوی تداخل با پروازهای هوایی معمولی را می‌گیرد و امنیت فضای هوایی را حفظ می‌کند.
اماکن عمومی: بیمارستان‌ها، مدارس و اماکن آموزشی، آسایشگاه‌ها، مساجد و زیارتگاه‌ها به علت ایجاد آلودگی صوتی، اختلال در فعالیت‌ها و مزاحمت‌های دیگر، از پرواز کوادکوپتر مستثنی می‌شوند.
اماکن نظامی و امنیتی: نزدیک مکان‌ها و ایستگاه‌های نظامی، پادگان‌ها، سدها، سفارتخانه‌ها، خطوط انتقال نفت و گاز، مراکز امنیتی و انتظامی، ایستگاه‌های پلیس و موارد مشابه، پرواز کوادکوپتر ممنوع است. استثناء تنها در صورتی وجود دارد که اماکن مذکور در تصویر مشهود و واضح نباشند.
نیروگاه‌ها: محدوده انواع نیروگاه‌ها، به ویژه نیروگاه‌های هسته‌ای، از محدودیت‌های پرواز کوادکوپتر برخوردار است به دلیل مخاطره احتمالی برای امنیت این اماکن حساس.
آثار باستانی محافظت شده: پرواز کوادکوپتر نزدیک به آثار باستانی محافظت شده ممنوع است به دلیل احتمال ایجاد صدمه و تخریب این آثار تاریخی.
سکوها و سایت‌های پدافند و نوار مرزی کشور: در فاصله تا 500 متر از مرزهای کشور و سکوها و سایت‌های پدافندی، پرواز کوادکوپتر ممنوع است به دلیل امکان اشتباه گرفته شدن به عنوان تهدید و شلیک.
مکان‌های تجمع انسانی: پرواز در محل‌هایی که تجمع انسان‌ها رخ می‌دهد، مانند بزرگراه‌ها و خیابان‌ها، تونل‌ها، پمپ‌های بنزین، و همچنین اماکنی که امکان قابل اشتعال و ایجاد مزاحمت وجود دارد ممنوع است.
به عنوان یک پایه‌گذاری قانونی و اجتناب از تعرض به مشکلات حقوقی، اطمینان حاصل کنید که پرواز کوادکوپتر را در مکان‌های مجاز و با رعایت مقررات انجام دهید.
مناطق شهری: در بسیاری از شهرها و نواحی شهری، پرواز کوادکوپترها بدون مجوز ممنوع است. این امر به علت مخاطرات احتمالی برای افراد و وسایل نقلیه در زمینه استفاده از فضای هوایی شهری ایجاد می‌شود.
مکانهای مرتفع: در بسیاری از کشورها، پرواز کوادکوپترها به ارتفاع معینی محدود می‌شود و برای پرواز به ارتفاع‌های بیشتر نیاز به مجوز دارد.
به هر حال، قوانین و مقررات مرتبط با پرواز کوادکوپترها در هر کشور ممکن است متغیر باشند، بنابراین برای اطلاعات دقیقتر، به مراجع مربوطه و مقررات محلی مراجعه کنید و مجوزهای لازم را اخذ کنید تا پرواز خود را قانونی و ایمن انجام دهید.

قوانین آب و هوایی پرواز کوادکوپتر در ایران

محدودیت های آب و هوا از دیگر قوانین پرواز کواد کوپتر در ایران است. هنگامی که قصد پرواز با کوادکوپتر را دارید، مهم است به شرایط آب و هوایی دقت کنید. بهترین زمان برای پرواز پهپاد، نیم ساعت بعد از طلوع آفتاب است، زیرا هوا در این زمان معمولاً صاف و آرام است. همچنین، باید از پرواز در شرایط باد شدید، باران، مه و سایر شرایط آب و هوایی نامناسب اجتناب کنید.

رطوبت هوا: رطوبت ایده‌آل برای پرواز کوادکوپتر کمتر از 95 درصد است. اگر رطوبت هوا خیلی زیاد باشد، ممکن است موتورهای کوادکوپتر نتوانند نیروی کافی برای پرواز ایمن تولید کنند.
سرعت باد: هنگام استفاده از کوادکوپتر، سرعت باد را نیز در نظر بگیرید. حداکثر سرعت باد برای پرواز با این وسیله 40 کیلومتر بر ساعت است. اگر سرعت باد خیلی زیاد باشد، ممکن است کوادکوپتر منفجر شود یا کنترل آن دشوار شود.
دمای محیط: محدوده دمایی پرواز کوادکوپتر نیز مهم است. این وسیله معمولاً در دمای بین 0 تا 45 درجه سانتیگراد قابلیت پرواز دارد. با این حال، بهتر است از پرواز در دماهای شدید (خیلی گرم یا خیلی سرد) خودداری کنید، زیرا ممکن است به اجزای کوادکوپتر آسیب وارد کند.
شرایط جوی خاص: در مه یا برف، هیچگاه پرواز نکنید، زیرا این شرایط به شدت ممکن است به دیدگاه و کنترل شما آسیب برساند.
پیش‌بینی تغییرات آب و هوا: اگر در حال پرواز هستید و شرایط آب و هوایی شروع به تغییر کرد، بهتر است کوادکوپتر خود را به سرعت فرود آورید تا از مشکلات جدی جلوگیری کنید.
از این توصیه‌ها بهره‌برداری کنید تا پرواز با کوادکوپتر به شکلی ایمن و لذت‌بخش انجام شود.

از کجا باید مجوز کواد کوپتر را تهیه کنیم؟

در ایران، مجوز پرواز کوادکوپتر توسط "ستاد توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات" که معمولاً به نام "ستاد توسعه پهپادها" هم شناخته می‌شود صادر می‌شود. این سازمان بالادستی مسئول نظارت و انضباط در زمینه پهپادها و کوادکوپترها در ایران است و وظیفه تنظیم و کنترل پروازهای این وسایل هوایی را دارد. بنابراین، اگر شما می‌خواهید با کواد کوپتر خود به صورت قانونی پرواز کنید، باید با ستاد توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات تماس بگیرید و مراحل مورد نیاز برای دریافت مجوز را انجام دهید.

مدارک مورد نیاز برای گرفتن مجوز کواد کوپتر

قبل از اقدام به خرید و استفاده از پهباد یا کوادکوپتر، باید یک سری مدارک و مراحل مشخص را انجام دهید تا فعالیتتان قانونی و بدون مشکل انجام شود. این مراحل عبارتند از:

رسید خرید پهباد یا کوادکوپتر: اولین مدرکی که نیاز دارید، رسید خرید دستگاه پهباد یا کواد کوپتر است. این رسید مشخص می‌کند که شما مالک این وسیله هوایی هستید یا نه.
گواهی شرکت در دوره‌های مقررات هوایی کشور: برای فهم دقیق تر از مسائل قانونی و امنیتی مرتبط با پرواز پهباد یا کواد کوپتر، نیاز به گواهی شرکت در دوره‌های مقررات هوایی کشور دارید. این دوره‌ها به شما یک دید کلی در مورد مسائل سیاسی، امنیتی و فنی مرتبط با پهبادها و کواد کوپترها ارائه می‌دهند. بعد از پایان هر دوره، یک گواهی به شما داده می‌شود که برای دریافت مجوز و پلاک لازم و ضروری است.
گواهی سوءپیشینه: پس از گذراندن دوره‌های مقررات هوایی، یک گواهی سوء پیشینه به شما صادر می‌شود. این گواهی تایید می‌کند که شما آمادگی لازم برای استفاده ایمن از پهباد یا کواد کوپتر را دارید.
تکمیل فرم‌ها و امضاء: پس از دریافت مدارک شناسایی و گواهی‌های لازم، به شما برگه‌هایی داده می‌شود که باید آن‌ها را پر کنید. بعد از تکمیل فرم‌ها، باید آن‌ها را امضاء کنید. این مراحل معمولاً شامل تعهد به رعایت قوانین و مقررات مربوط به پهباد یا کوادکوپتر است.
ثبت مدارک: مدارک شناسایی شما توسط کارگروه پهپادی یا پروازی یا سازمان هواپیمایی کشور ثبت می‌شوند. این ثبت مرحله مهمی در فرایند انعقاد مقررات و اجازه پرواز می‌باشد.
دریافت پلاک و کارت رسمی: بعد از تایید مدارک توسط سازمان مربوطه، یک پلاک برای شما صادر می‌شود که مشابه پلاک خودرو است و بر روی پهباد یا کواد کوپتر نصب می‌شود. علاوه بر پلاک، یک کارت رسمی از طرف سازمان برای شما صادر می‌شود که تمامی مشخصات پهباد و مالک آن به همراه تمامی جزئیات مورد نیاز در آن آمده است. این کارت به‌عنوان سند و پلاک برای پهپاد مورد استفاده قرار می‌گیرد و باید به دقت نگهداری شود.

حرف آخر

به طور کلی افراد عادی برای استفاده از پهپادها نیازی به مجوز ندارند، اما چنانچه قصد دارید از کوادکوپتر برای مقاصد تجاری مانند فیلمبرداری، سم پاشی مزارع و نقشه کشی استفاده می کنید، باید حتما از ستاد توسعه فناوری و اطلاعات ایران، اقدام به گرفتن مجوز کنید. همچنین بعد از خرید کواد کوپتر حتما به محدودیت های مکانی و آب و هوایی توجه نمایید.
فروشگاه آریا آرسی، یک سایت مجهز در زمینه فروش انواع کواد کوپتر دوربین دار، حرفه ای، نیمه حرفه ای و ارزان است. شما می توانید پیش از خرید کوادکوپتر با مشاوران مجرب آریا آرسی تماس بگیرید و از مشاوره رایگان آنها بهره ببرید. همچنین می توانید بهترین برندهای کوادکوپتر را با قیمتی ارزان تر از همه جا از فروشگاه آریا آرسی تهیه کنید.

مقالات پیشنهادی